„Asertywność to szacunek do samego siebie, który pozwala na formułowanie naszych oczekiwań wobec innych ludzi. Jest to szanowanie prawa innych do wyrażania swoich potrzeb.” Jan Ferguson „Asertywność doskonała”, Poznań, 1999 r. Definicja ta wskazuje, iż asertywność polega nie tylko na wypowiadaniu swojego zdania, ale również robieniu tego w umiejętny sposób, czyli poprzez nie krzywdzenie drugiej osoby. Dzięki temu zapewniamy sobie komfort psychiczny własnych działań. Będąc osobą bierną i przyzwalając na pewne zachowanie, później czujemy się z tym źle, nie raz obwiniając samego siebie za zaistniałą sytuację i że jej się nie zakończyło. Z drugiej jednak strony będąc agresywnym, czyli wypowiadając swoje zdanie na temat innej osoby i do tego specjalnie ją krzywdząc, też później nie czujemy się z tym do końca dobrze. Jest to pokazanie siły na krótką chwilę, po czym znowu czujemy się słabi lub winni. Agresja wywołuje w innych ludziach agresję lub obronę, wówczas nie jesteśmy w stanie nic osiągnąć w takiej sytuacji. Pamiętaj, że to my sami odpowiadamy za swoje zachowanie, a obwinianie innych za swoje niepowodzenia nie ma najmniejszego sensu. Jedynie zachowując się asertywnie, a więc mając na uwadze dobro innych (nie krzywdzenie ich) oraz wypowiadanie swojego zdania w sposób szanujący zarówno siebie jak i drugą osobę jest najlepszym rozwiązaniem na osiągnięcie kompromisu. Do lepszego zrozumienia asertywności posłużę się analizą transakcyjną Berne’a, która mówi o 4 typach zachowań: 1. Ja jestem OK, ty nie jesteś OK 2. Ja jestem OK, ty jesteś OK 3. Ja nie jestem OK, ty jesteś OK 4. Ja nie jestem OK, ty nie jesteś OK
Ja jestem OK, ty jesteś OK - ten przekaz mówi o tym, iż jestem świadom swojej niedoskonałości, ale wiem też, że i inni nie są idealni. Szanuję siebie i szanuję innych - jest to zachowanie typowo asertywne. Ja nie jestem OK, ty jesteś OK - zachowanie tego typu jest najbardziej bierne. Nie wierzę w swoje umiejętności, mam siebie za kogoś gorszego i nie istotnego. Oddaję władzę innej osobie. Ja nie jestem OK, ty nie jesteś OK - zachowanie to wskazuje na krańcowo niską samoocenę, nie jestem zainteresowany swoim życiem, wszystko jest na nie. Jeśli te 4 kombinacje zachowań nie pomogły Ci w zrozumieniu czym jest asertywność i tego jak ty najczęściej się zachowujesz w sytuacjach konfliktowych, spróbuj zrobić następujące ćwiczenie. Na pytania, które znajdują się poniżej odpowiedz: "rzadko", "czasami" lub "często". 1. Czy uciekasz od sytuacji konfliktowej, uważając ją za zagrażającą i potencjalnie bolesną? 2. Czy jest Ci nieswojo, gdy znajdujesz się wśród ludzi, którzy się kłócą lub krzyczą na siebie? 3. Czy umiesz się przeciwstawić dominującej osobie? 4. Czy wyrażasz swoje opinie nawet wtedy, gdy różnią się one od opinii innych? 5. Czy mówisz o tym, kiedy ktoś twoim zdaniem zachowuje się nie fair? 6. Czy robisz uwagę, jeśli się tobie przerywa? ODPOWIEDZI: Jeśli na pierwsze dwa pytania odpowiedziałeś "często", a na resztę pytań "czasami" lub "rzadko" - wówczas sugeruje to, iż odbierasz konflikt jako zagrożenie i wolisz go unikać. Możliwe jest również, że unikasz niektórych osób, aby nie wchodzić w konflikt z nimi. Poza tym postawa ta może też sugerować, iż jesteś osobą, która nie mówi głośno o swoich potrzebach, raczej trzymasz wszystko w sobie, do momentu aż kiedyś wybuchniesz bo już nie dasz rady tego wszystkiego w sobie chować. Jeśli natomiast na pierwsze dwa pytania odpowiedziałeś "rzadko", a na pozostałe "często" to należy sądzić iż należysz do osób asertywnych. Jednakże, jeśli twoje odpowiedzi były podszyte potrzebą konfrontacji i ubliżenia drugiej osobie aby poczuć się lepszym od innych, wówczas świadczy to iż jesteś osobą agresywną.
Istnieje 4-etapowa asertywna reakcja na konflikt, którą omawia Ferguson w swojej książce "Asertywność doskonała", a wygląda ona następująco: 1. Odpowiednie otoczenie Aby czuć się bardziej komfortowo i spokojniej warto jest wybrać miejsce rozmowy, które jest dla ciebie bezpieczne. Jeśli niestety już zostałeś wciągnięty w konflikt, zawsze masz wybór pozycji, jeśli siedzisz, a druga osoba nad tobą stoi, wówczas lepiej by było wstać aby wyrównać poziom. Najlepiej jest przebywać z rozmówcą na tym samym poziomie kontaktu wzrokowego jak również wybrać odległość, która was dzieli. 2. Aktywne słuchanie Na aktywne słuchanie wchodzi wiele czynników jak: uważne słuchanie, czekanie aż rozmówca skończy wypowiedź, potwierdzenie tego, że się słucha (przytakiwanie, kiwanie głową itp.), wyjaśnianie pewnych kwestii aby sprawdzić, czy wszystko zostało zrozumiane (parafrazowanie słów rozmówcy) ale również ustawienie przestrzeni aby wszystko dobrze słyszeć. 3. Wyrażanie siebie W zależności jak dużo chcesz powiedzieć o sobie, na tyle mów o swoich myślach i odczuciach. Jednakże pamiętaj, jeśli tego nie zrobisz w ogóle, inni nie będą wiedzieli co dzieje się w twojej głowie i co przeżywasz. 4. Wyrażanie pragnień Dla niektórych jest to dość trudny punkt rozmowy. Łatwo jest nam powiedzieć, co nas zraniło ale nie zawsze umiemy określić czego oczkujemy od drugiej osoby. Pamiętaj, że forma przekazu musi być jasna i klarowna. Można to porównać do sytuacji kiedy prosisz dziecko lub partnera o sprzątnięcie mieszkania. Informacja ta jest zbyt ogólna - co to znaczy sprzątnąć mieszkanie? Odkurzyć? Umyć okna? Zetrzeć kurze? Wyrzucić śmieci? Bądź jak najbardziej precyzyjny w określeniu swoich pragnień i oczekiwań w stosunku do drugiej osoby, pomoże to szybciej załagodzić konflikt między wami.
Do klasy warto zaprosić pedagoga szkolnego aby przeprowadził specjalną lekcję na ten temat, a w domu pamiętaj aby w każdej swojej wypowiedzi, czy to będzie prośba, zwrócenie uwagi na coś - zawsze szanuj swojego odbiorcę. Poniżanie i agresja nie pomaga w niczym, a tylko szkodzi relacjom.
0 Comments
Woda jest energią, potrafi ona pod wpływem ciepła (innej energii) zmienić się w parę, a ona może przemienić się w powietrze, eter lub gaz. Zatem jeżeli woda jest energią, to zarówno szklanka nią jest. Dlaczego? Czym jest w ogóle szklanka? Powstała ona z piasku, która pod wpływem wibracji (energii) zmieniła swoją postać w szklankę. Ale zatem, skoro szklanka to piasek to piję wodę z piasku? No nie! To wszystko pokazuje, że wokół nas wszystko jest energią i pod wpływem tej energii, może ona ulec zmianie i przekształcać się. W takim wypadku nie ma naznaczonej dokładnie granicy między tym gdzie ona się zaczyna a gdzie kończy. Jednakże, nasuwa się pytanie - co to ma wspólnego ze współpracą i oddziaływaniem innych osób na siebie. To bardzo proste, wszystko jest energią ale na różnej częstotliwości. Idea, która się rodzi w naszej głowie jest również energią, pomysł, który powstał na bazie tej idei też jest energią, która przybrała inną postać, formę. Każdy z nas emanuje swoją energią i zmienia się ona ze względu na to co doświadczamy oraz ludzi, którzy są w naszym otoczeniu. Jeśli jedna energia (jakiś uczeń) napotka inną energię (drugiego uczenia) każda z tych energii zacznie wpływać na siebie nawzajem. Mogą zmieniać formę, barwę itp ale nadal pozostają energią, która ulega zmianie ze względu na obecność innej. Można zatem to podsumować iż nasze życie to praca nad 3 elementami: energią, siłą oraz duchem.
Jeśli wszedłeś spokojnie, zatrzymałeś się i próbowałeś aby wasze energię się zjednoczyły wówczas energia twojego ciała jak i wody zaczęły współgrać. Woda się uspokoiła a twoje ciało dostosowało się do jej temperatury i ruchu. Natomiast jeśli wszedłeś aby pokazać swą wielką energię, wówczas energia wody musiała się do tej sytuacji również dostosować i na nią zareagować - wielkie fale. Tak samo my ludzie wpływamy na siebie na wzajem i w zależności jak będziemy używać swojej energii (czy mam dobre czy złe zamiary), siły (czy zrobię to delikatnie czy z wielkim hukiem) oraz ducha (w co wierzę, jakie wartości wyznaję) taki odzew dostaniemy z otoczenia. Nic nie zostaje bez odpowiedzi, tak i zachowanie ludzi też dostaje swoją odpowiedź od innych. Na podstawie fragmentu książki i metafory szklanki z wodą stworzyłam własny scenariusz zajęć do wykorzystania zarówno na godzinie wychowawczej z uczniami, jak również do zrealizowania w domu ze swoją rodziną. Pamiętaj, że relacje między wami tworzą się dzięki oddziaływaniu waszej energii (mogą to być wypowiedziane słowa, pokazane gesty, świadome lub nieświadome zachowania).
Dzisiaj będzie bardzo króciutko, czyli życzenia i do pobrania kalambury Wielkanocne :) Gotowe 32 hasła do gry w kalambury plus 8 pustych na własną inwencję twórczą - polecam zrobić na koniec jako dogrywkę w grze, wówczas hasła nie będą się pokrywały (gdyż już je znacie) poza tym możecie ustalić własną kategorię nie koniecznie związaną z Wielkanocą ;)
Norman Counsins słusznie zauważył: "Najbardziej pozbawieni pewności siebie są ludzie, u których rozwinęły się obsesyjne lęki - kosztem ich marzeń." Sądzę, że te słowa będą idealnym rozpoczęciem rozmowy o pewności siebie. Co to znaczy, że rozwijasz obsesyjne lęki? Jak można je rozwijać? Dlaczego robisz to kosztem marzeń? Co to w ogóle znaczy? Odpowiedź na te pytania jest jednak prostsza niż by Ci się wydawało. Zamiast rozmyślać o swoich obawach i lękach, ciągle do nich wracać oraz dołować się tracąc czas gdyż poza zmartwieniami oraz stresem nic nie dostaniesz w zamian to powinieneś zająć się czymś pożyteczniejszym czyli własnymi marzeniami. Zachęcam Cię do zrobienia obrazu, spisu myśli tych lęków i obaw, które wzbraniają nas przed działaniem i uniemożliwiają realizację marzeń. Następnie należy pożegnać się z tymi lękami w sposób wymowy ale i symboliczny. Może to być podarcie kartki, przywiązanie jej do balonu i wysłanie w świat, spuszczenie w toalecie (jeśli została napisana na papierze toaletowym), spalić w wiaderku (tylko i wyłącznie pod okiem dorosłego aby nie wywołać pożaru), zdeptać, zakopać lub cokolwiek przyjdzie Ci do głowy.
Przygotuj specjalne miejsce dla obrazu swojego sukcesu. Jeśli robisz to jako wychowawca w klasie, możesz przeznaczyć na to całą ścianę i nadać jej tytuł, np.: "nasze przyszłe sukcesy". Jeśli robisz to jako rodzic z dzieckiem najlepiej umieścić je w widocznym miejscu w pokoju dziecka aby mogło na nie spoglądać w każdej wolnej chwili. Aby zadanie to przyniosło wymierzony skutek czyli odniesienie wyznaczonego sobie sukcesu Alan Loy McGinnis (w książce pt.: "Sztuka pewności siebie") proponuje zrobić to w następujących krokach: 1. Wyznacz sobie stały czas i miejsce - codziennie o tej samej porze wracaj myślami do tego sukcesu, patrz się na ten obraz i zwizualizuj go ponownie w swoim umyśle. 2. Wyobrażaj sobie konkretne, realne sytuacje - niech twój sukces będzie marzeniem, które jest realne do spełnienia. Umieść siebie w realnej sytuacji, np.: jeśli dziecko kocha malarstwo może wyobrazić siebie we własnej galerii pełnej jej lub jego prac. 3. Zaangażuj wszystkie pięć zmysłów - kiedy już wyobrażasz sobie siebie jak osiągasz wymarzony sukces dopracuj wszelkie szczegóły oraz detale takie jak: dźwięki jakie słyszysz, uczucia jakie przeżywasz, zapach danego miejsca itp. 4. Zachowaj realizm przy budowaniu wizji - buduj swoje marzenia na miarę swojej wyobraźni. Nie stawiaj sobie wygórowanych oczekiwań, ale te które można osiągnąć za pomocą wiary i ciężkiej pracy. Podsumowując te kroki można powiedzieć następująco: Zastąp obawę przed niepowodzeniem wyrazistym obrazem celu działania i sukcesu.
Warto rozmawiać z uczniami zarówno o lęku przed egzaminami jak i lęku, który towarzyszy nam na co dzień i stopuje każdy nasz krok. Strach nie pozwala nikomu skorzystać z okazji aby się czymś wykazać, bo boimy się że zawiedziemy - tym samym może ominąć nas sukces. Lęk niszczy witalność i chęć działania - mimo świetnego pomysłu boimy się go zrealizować, czyli znowu omijamy sukces. Strach zamyka usta, więzi nasze ciała i nie pozwala reagować - nie robiąc nic nie osiągniemy niczego. 1. Boisz się, że egzamin źle Ci pójdzie? - Powtarzaj sobie, że dasz radę i ucz się dwa razy więcej. Ten czas, który poświęcasz martwieniu się spożytkuj na naukę. 2. Boisz się wystąpień przed grupą/klasą? - Pamiętaj, że każdy z nas jest tylko człowiekiem oraz to, że mamy lepsze i gorsze wystąpienia. Przygotuj jakiś żart lub anegdotę z własnego życia aby rozruszać atmosferę. Będąc sobą osiągniesz najwięcej. Pamiętaj wszyscy jesteśmy do siebie podobni i obawiamy się tych samych rzeczy. 3. Boisz się rzeczy nad którymi nie masz kontroli? - Zajmij się czymś innym, zacznij rozwijać swoje hobby. Aby odrzucić lęk i zacząć myśleć pozytywnie by móc zacząć się rozwijać i odnosić sukcesy musisz pamiętaj o jednej ważnej rzeczy. Przechowuj w pamięci tylko pozytywne wspomnienia, załóż zeszyt, w którym będziesz zapisywać codziennie swoje małe i duże sukcesy oraz powtarzaj sobie każdego dnia, że jesteś wartościowym człowiekiem i możesz osiągnąć wiele jak tylko zechcesz. Musisz jednak pamiętać, że sukcesy nie będą się liczyć jeśli osiągniesz je w nieuczciwy sposób. Dlaczego? Bo zje Cię sumienie dlatego postępuj zgodnie ze swoimi zasadami. Szanuj innych, dużo pracuj, wierz w siebie, uśmiechaj się często a sukces będzie na wyciągnięcie dłoni.
2. Staraj się deponować w swoim banku pamięciowym tylko myśli pozytywne. Nie pozwól, by negatywne, destrukcyjne myśli przerodziły się w potwory nękające twój umysł. Po prosu staraj się nie myśleć o przykrych sytuacjach i wydarzeniach z przeszłości. 3. Patrz na innych z właściwej perspektywy. Powtarzaj sobie, że ludzie w istocie są do siebie bardzo podobni i wykazują więcej cech wspólnych niż różnic. Wyrób sobie wyważony obraz swoich bliźnich. Każdy z nich też jest tylko człowiekiem. Okaż im zrozumienie. Wielu ludzi "szczeka", ale mało kto "gryzie". 4. Naucz się postępować zawsze zgodnie ze swoim sumieniem. Uchronisz się w ten sposób przed kompleksem winy, który działa jak trucizna. Właściwe działanie jest bardzo praktyczną metodą osiągania sukcesu. 5. Całą swoją osobą komunikuj otoczeniu: "Wierzę w siebie, naprawdę wierzę we własne siły". Potęguj to uczucie następującymi metodami: - siadaj zawsze na przodzie, - szukaj kontaktu wzrokowego z rozmówcą, - przyspiesz tempo chodu o dwadzieścia pięć procent, - wypowiadaj się bez zahamowań, - promiennie się uśmiechaj. źródło: D. J. Schwartz, "Pozytywne myślenie drogą do sukcesu", Warszawa 2000 r., s. 71-71 Jak zatem wykorzystać to na swoich zajęciach lub jak pomóc własnemu dziecku zniwelować lęk i zacząć odnosić sukcesy? 1. Codziennie porozmawiajcie o tym co się wam udało, z czego jesteście dumni. 2. Budujące wypowiedzi, chwalcie gdy jest za co, powiedzcie drobny komplement. 3. Stwórzcie mapę marzeń - umieście tam rzeczy, które chcecie osiągnąć i dążcie do nich. 4. Załóżcie zeszyt na spisywanie swoich sukcesów - wracajcie do nich, czytajcie je co jakiś czas. W klasie może to być wspólny zeszyt lub słoik/pudełko do którego będziecie wrzucać karteczki ze swoimi sukcesami, a na godzinie wychowawczej będziecie je czytać. 5. Rozmawiajcie o tym czego się obawiacie i znajdźcie na to rozwiązanie - wspólne rozmowy pomagają znaleźć więcej rozwiązań lub nakierują na właściwe. 6. Spiszcie zasady, którymi kierujesz się lub chcesz kierować się w życiu - stwórzcie z tego obraz. Wymyślcie hasło, którym będziecie się witać. Zawieście je nad tablicą. 7. Napiszcie krótką wiadomość do siebie samego o tym jacy jesteście fajni i czytajcie ją codziennie parząc na siebie w lustrze. |
Archiwa
Luty 2024
Kategorie
|